Türk çiftçisini tedirgin eden iki büyük gelişme var; Birisi kuraklık ve su kaynaklarının yetersiz kalması, diğeri de çiftçinin bankalara olan borcu nedeni ile ödemek zorunda kaldığı faiz…

Kuraklık belki geçici ancak bu sezonun çok önemli bir sorunu. Yaylalara kar yağmadığı gibi bahar aylarında yağmur da görülmedi. Göller ve barajlardaki doluluk oranı en alt seviyede. Toprak yeterli yağış almadığı için ürünlerin rekoltesinde ciddi bir düşüş bekleniyor.

Çiftçinin hala yağmur beklentisi var. Çok geç olsa da, bugün yağacak yağmurun bile ürünlere az da olsa katkısının olacağını düşünenler çoğunlukta.

Sonuç olarak kuraklık nedeni ile bu sezon birçok ürüne ulaşmakta zorlanacağız. Fiyatlar şu anda bile yüksek. Hasat zamanı gerçek rekoltenin ortaya çıkması ile bugünkü fiyatların çok daha yüksek seviyelere çıkacağını düşünmek can sıkıcı olsa da bir gerçek.

Çiftçinin ikinci kabusu faizler.

Tarım ve Ekosistemi Buluşması toplantısında konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Bakan Şimşek, üreticinin yaşadığı faiz kıskacını dolaylı yönden anlatmış oldu. Anlatılanlara göre Türkiye’de Çiftçi Kayıt Sistemi’ne kayıtlı 2,3 milyon çiftçi bulunuyor. Bunların yarısından fazlası Ziraat Bankası’ndan kredi çekmiş. Yani borçlu…

1,2 Milyon çiftçinin Ziraat Bankası’ndan kullandığı kredi miktarı 480 Milyar Lira. Bu oran sektörün kredi ihtiyacının yüzde 75’i anlamına geliyor. Yaklaşık 600 Bin çiftçinin kullandığı kredi sübvansiyonlu. Yani faizi devlet tarafından karşılanıyor. Son 20 yılda ise Ziraat Bankası’ndan kredi çeken çiftçi sayısı 6,5 kat artarken, verilen kredi miktarı 38 kattan fazla artmış.

Bunlar devlet yetkililerinin, Ziraat Bankası’nın tarıma verdiği katkıyı anlatabilmek için verdiği rakamlardan çıkan sonuçlar.

Yani borçlanan çiftçi sayısında büyük artış var. Bir başka deyişle borçlanmadan üretmek artık neredeyse imkansız hale geldi. Bu veriyi destekleyen bir başka istatistik ise; BDDK’nın Mart ayı verilerine göre çiftçilerin bankalara olan borcu geçen yılın aynı ayına göre yüzde 10,3 artarak toplam 644 Milyar Lira’ya ulaşmış. Yine aynı verilere göre 20 yıl önce 5,1 Milyar Lira olan toplam borç, tam 126 kat artarak 644’ü bulmuş.

20 yıldır istikrarlı olarak borçlanan ve gününü kurtarmaya çalışan, yaş ortalaması 58 olan çiftçilerin bu şartlarda daha ne kadar üretim yapacağını ise kimse kestiremiyor.

Kuraklığın yanına banka borçları nedeni ile hortlayan faizler çıktı. Zaten çok ciddi işgücü sıkıntısı yaşayan tarım sektörünün, 2024’ü nasıl tamamlayacağını ise şimdilik kimse tam olarak kestiremiyor.