Son birkaç ayda her bölgeden her türlü üreticilerden toplu veya bireysel eylemlere tanık olmaya başladık. Oysa market ve pazar fiyatlarına bakınca neden isyan ediyorlar ki. Domates Antalya özelinde pazarda 25 tl/kg civarında. Üretici olarak pazarda satarsan fena para değil, pazarcı esnafı ise eğer 25 tl/kg satıyorsa en düşük 19-20 tl kg olarak alıyordur. 'Çiftçiler neyin eyleminin yaparlar ki' bakış açımız var maalesef toplum olarak. Gerçekte olan ise halde domates 8-10 tl kg iken pazarda 25 tl-kg olması.

Domatesten örnekleme yaptım fakat tüm ürünlerde aynı sıkıntı var. Ülkenin geneline yayılan eylemlerin temelinde üreticinin zarar etmesi ve tarımın devamlılığının sekteye uğrama ihtimali. Para kazanamayan çiftçi gelecek yıl üretim nasıl yapacak veya neden üretim yapsın. Siz olsanız zarar eden işi devam ettirirmisiniz. Cevabı ben vereyim elbette hayır. En son en fıstık üreticilerinin isyanını hep beraber izledik. Girdi maliyetlerinin artışından dem vurup geçen yılın altında kalan fiyatların altında satış yapmak zorunda kaldıklarını anlatıyorlardı. Gıda fiyatları bir önceki yıla göre %150 varmışken çiftçinin ürünleri neden daha düşük fiyatlandırılır. Rekolte geçen sezon göre 3 kat artmış olabilir mi? bölgelerden gelen veriler öyle söylemiyor.

Ürünlere olan talep mi azaldı? Bazı ürünlerde görece azalmış olabilir. Fakat Türkiye’de üretilmiş ve ihraç edilmiş ürünlerin fiyatları bize göre neden düşük kalabiliyor. Giresun fındığı Almanya’da 500 tl kg civarı iken Türkiye’ de 800 tl kg civarı (rakamlar aynı özelliklerde olan internet sitesi üzerinden alındı). Üretici ile Pazar arasındaki farklar için birçok madde üzerinden yorum yapılabilir. Benim için en önemlileri galiba ahlaksızlık ve denetimin yanlış yapılması.

Çiftçiler neden eylem yapıyorlar ki? Hani köylü milletin efendisi idi, ne verirsen kabul ederlerdi, kıt kanaat yaşarlardı, kendi hayatlarını idame etmek için uğraşır didinirlerdi. Emin olun o insanlar yine aynı, değişen hiçbir şey yok asıl düşüncelerinde. Sadece değişen bazı sermaye sahiplerinin üreticinin canını okumaya çalışması. Çiftçilerin yok sayılmaya çalışılması. Ürettiği üründen hayallerinin ötesinde zarar etmeye başlaması. Efendiler eğer çiftçiler isyan etmeye başlamışsa durumumuz tahminlerimizin ötesinde çok kötü demektir. Kimse ürettiği ürünü sokağa dökmek istemez. Kimse el emeğini sermayesini çöpe atmaz, çiftçi bu yıl her şeyini sokağa atıyor çöpe döküyor yazık çok yazık.

Tahıl, çay, fındık, sebze, kavun, karpuz, fıstık derken son haftalarda iyice ayyuka çıkan süt üreticilerinde sıkıntılar başladı. Kargas et fiyatları neden düşüyor biliyor musunuz insanlar sağmal sığırlarını kesmeye başladı. Bu şekilde devam ederlerse 2 yıl içinde hayvansal proteine ulaşmak birçoğumuz için hayal olacak.

Siyasilerin şunu bilmesi lazım iktidarda kalmanın yolu üreticinin mutlu olmasından geçer. Tencere kaynamazsa kazanmak zor olur. Çiftçilerin tenceresi kaynamıyor ve eylem yapıyorlar. İthal etmeyi bırakalım kendi çiftçimize destek olalım. Sizin derdiniz üretim alanları 2 yıl boş kalsın, bakanlık üzerinden birilerine kiraya veririz, modern ağalar oluştururuz ise sakın ha.