Şali Erguş

Taban Fiyatı Ne Yapalım?

Yayımlanma Tarihi

29 Temmuz, 2024

Düzenlenme Tarihi

29 Temmuz, 2024

Yazar Profili

Tarımsal üretimde taban fiyat açıklanması ne işe yarar? Bu da acaba asgari ücret gibi veya kök maaş gibi bir şey mi?

Toplumun genelde son zamanlar en çok duyduğu ücretlendirme ile ilgili konu, emeklilerde kök maaş uygulaması olabilir ya da merak edilen de diyebiliriz.

Tarımda ise taban fiyat açıklanması ürün bazında merakla beklenir. Bu günlerde açıklanması beklenen taban fiyat fındık için olacak. Siyasiler Karadeniz bölgesine gittikleri anda direkt fındık taban fiyatı için yorum yaparlar. Genelde de açıklanan taban fiyat çiftçiyi çok mutlu etmez, bu yıl açıklanan çay fiyatı veya hububat alım fiyatları bunun en önemli sinyali idi.

Taban fiyat belirlemesi sırasında bir çok kriter hesaba katılır. En önemli kriterlerden birisi; ürünün dünya pazarında fiyatı ne kadar ve bu ürün en çok nerede üretiliyor biz ne kadar üretiyoruz? Yani en büyük üretici kim, pazarı kim kontrol ediyor? Fındık, kayısı ve incir gibi ürünlerde dünya üretiminin büyük çoğunluğu ülkemizde yapılıyor. Yani pazarı yönlendirmesi gereken biziz ve stratejimizi bu bağlamda yapmalıyız.

Fındık özelinde Dünya fındık üretiminin yaklaşık %70’i bazı kaynaklara göre % 80’i bizim topraklarımızda üretiliyor. Peki dünya fındık pazarını kimler yönetiyor? Maalesef biz değil. Türkiye’de üretilen ve işlenen fındıkların büyük bir kısmı yabancı bir şirketin kontrolünde ve bu şirket bizden aldığı fındıktan inanılmaz karlar ederek dünya pazarını yönetiyor. Bizim üreticimiz ise zarar ettiği için fındık alanlarına yeni ürün arayışına giriyor. Sürdürülebilir bir taban fiyat oluşturmak her zaman ülke tarımına önemli katkılar sağlar.

FİSKOBİRLİK güçlü ve bağımsız yapı olarak devam edebilse idi eğer, eminin şu an dünya pazarını tek başımıza kontrol edebilirdik. Son 15-20 yıl içinde güçlü olan bir koç birlik sistematik olarak içi boşaltılarak birliklerden boşalan alanları yabancı sermayeli şirketler kapatarak tarım pazarının büyük kısmı bu şirketlerin kontrolüne geçti. Bu konularda yazacak o kadar çok konu ve yaklaşım çıkar. Benim şahsi kanaatim fındıkta beklentilerin altında bir fiyat açıklanacak ve denilecek ki; ülkede ekonomik sıkıntı var, enflasyonla mücadele ediyoruz falan filan... Fındık taban fiyatı 200 TL civarında açıklanırsa yurtiçi enflasyona ne gibi etki eder anlamam mümkün değil. Niyet bahane edip bazı şirketlere çok para kazandırmak ise o başka.

Kardeşim fındık özelinde Dünya’da fiyatı belirleyecek olan ülke biziz. Toplam fındık ihtiyacında zaten açık var, yani siz fındığı 1 TL’den de satsanız 250 TL’den de satsanız üretilen tüm ürün bitecek.

Taban fiyatı açıklanırken sürdürülebilir üreticinin zarar etmeden hayatını devam ettireceği şekilde olmalı ve fındık taban fiyatı gelecek için umut verici olmalı.