Aralık ayının başından itibaren gündemde olan en önemli konular; enflasyon rakamı, asgari ücret ve emekli maaş artışı olarak sıralanabilir.

Bizim için önemli konu ise asgari ücrette yapılacak artıştı.

Yapılan artış neden önemli? Tarım işçilerinin yevmiye ve maaşları önemli ölçüde asgari ücretle alakalı. Sebze meyve üretiminde maliyete yansıması elbette direkt etkili olmasına rağmen satış fiyatlarına etkisi ne kadardır tartışılır.

Tarım ürünleri fiyatları mevsimsel etkilerle bağlantılı olduğu için minimum maliyet fiyatından satmak bazan mümkün olmaz. Bu gibi dönemlerde üretici zararı en düşük seviyede tutmaya çalışır.

Asıl anlatmak istediğim konu ise fide işletmeleri ve çiftçinin fide tedariğinde yaşayacakları.

Asgari ücret, döviz kuru ve enflasyondaki artış, hazır fide fiyatlarını direkt olarak etkiiyor. Tohum fiyatlarını dışarıda tutar isek işçilik, enerji, ambalaj malzemeleri ve torf gibi üretim mataryelleri en yüksek maliyet kalemleri diye değerlendirebiliriz.

Bugünlerde aşılı karpuz fide fiyatları 20 TL civarı, aşılı domates fide fiyatları ortalama 30 TL civarı. Önümüzdeki yıl eğer enflasyon ve döviz kuru bu seviyelerde devam ederse aşılı domates fiyatı 50 TL üzerine çıkacaktır. Fiyatın yükselmesi üretimin azalmasına yol açar mı?

Bence açmaz, yeni çözümler bulunur.

Nedir bu çözümler?

Üreticiler yüksek güçte anaçlar tercih eder, buna bağlı olarak çift gövde yerine 4-5 gövde olarak yetiştirir ve dekara diktiği bitki sayısını azaltarak fide maliyetini sabit tutmaya çalışır.

Fidelikler açısından toplam sipariş miktarı düşecektir. Fide işletmeleri sipariş ve toplam gelir kaybı yaşamamak için tedbirler alacaklardır. İşçi çıkartma, çimlenme oranlarının yükseltilmesi ve mekanizasyonu arttırmak başlıca çözümleri olacaktır.

Mesela tohum firmaları ne yapacak?

Düşen toplam tohum satış rakamlarını yükseltmek veya cirolarını korumak için tedbir alacaklardır. Bazı alanlarda uygulanan metre kare başına tohum fiyatı belirleme. Yani ne demek istiyorum 1 dekar alana 2500 bitki dikmemiz gerekirken 750 bitki dikmeyi planlarsak tohum firması toplam gelirini düşürmeyecek şekilde tohum fiyatlandırmasına geçiyor.

Maliyetler arttıkça paydaşlar kendilerini koruyacak çözümler bulacaktır.

İşçi temininde yaşanan sorunları çözmek için ise saatlik işe göre personel bulunduran firmalar kurulmaya başlanacak ve birçok çiftçi ve işletme personel ihtiyacını bu şekilde çözecektir.

Artan maliyetler her zaman yeni dengeler ve kazanç alanları oluştur.