Şali Erguş

Kim Mutlu?

Yayımlanma Tarihi

13 Kasım, 2023

Düzenlenme Tarihi

13 Kasım, 2023

Yazar Profili

Pazar fiyatları ne kadar güzel değil mi?

Mandalina 10 TL zorlarsan 3 kg 20 TL,

Domates sanayilik 8-10 TL

Patlıcan 5-10 TL

Marketlerde soğan 6 TL.

Patates 10 TL gibi rakamlar devam edip gidiyor. Hıyar fiyatından bahsetmek bile istemiyorum, bedavadan biraz fazla. Bu fiyatlarda tek mutlu olan tüketicidir, o da kısa süreliğine.

Bazı ürünlerde yaşanan düşük fiyatlar sürdürülebilir tarıma geri dönülmez zararlar veriyor farkında mıyız? Mersin-Adana gibi narenciye üretiminin merkezi olan yerlerde 20 yıllık, 50 yıllık bahçeler sökülüyor. O bahçelerin geri dönmesi artık mümkün değil. Yılların değeri olan bahçeleri sökmek, o arazinin sahibi için ne kadar zordur bilirmisiniz? Aile büyüklerinin elleri ile kurduğu bahçede, çocukluğu geçmiş insanlar para kazanamadığı için ağaçları kesiyorlar. 'Aman bana ne' demeyin sakın, bir gün gelir o mandalinanın bir tanesine 100'lerce Lira ödemek zorunda kalırsınız.

Bir adet patlıcan fidesi en düşük 3,5- 4 TL arası satıldı yaz döneminde. Yani toptan satışı üzerinden bir fide 1 kg patlıcana karşılık geliyor maalesef. Diğer giderleri falan hesap etmek istesiniz inanın işin içinden çıkamazsınız.

Akdeniz yeşillikleri üreten bir arkadaşımla görüştüm birkaç gün önce, anlattığı fiyat analizini sizinle paylaşayım. Bir kasa yeşilliğin paketlenip kasalanma maliyeti 40 TL, rakamın içinde yeşilliğin üretim maliyeti yok. Sadece kesme, paketleme, kasa ve bu sıradaki işçilik maliyeti. Halde verilen fiyat kaç TL olması gerekir bu işletmenin devamını sağlayabilmesi için 75-80 TL. Verilen fiyat ne? 35 TL, Yani üretimi boş verin kasaya koyduğunuz anda 5 TLtl zarar ediyorsunuz. Siz üretici olsanız bu işe devam edermisiniz?

Sürdürelebilir tarım politikaları hızlıca uygulamaya sokulmalı.

Başta narenciye ihracatı teşvikleri açıklanmalı ve her yıl hasat başlamadan rekolte tahminine göre planların yapılması gerekir.

Yaş sebze ve meyve ihracatçılarının talepleri hızlıca değerlendirilmeli, sistem kısır döngüden çıkarılmalı.

Cumhuriyet'in ilk yıllarında tarım ürünleri satarak ekonomimizi güçlendirdiğimizi unutmayalım.