Uğur Fidan

Antik Roma’nın Unutulmaz Kadını: Plancia Magna

Yayımlanma Tarihi

24 Ekim, 2023

Düzenlenme Tarihi

25 Ekim, 2023

Yazar Profili

Antik Roma İmparatorluğu dönemi birçok ilginçlikleri ve olayı içinde barından bir dönemdir. Roma’da en çok erkeklerin sözü geçiyordu ancak birkaç istisnayı saymazsak… Dönemin güçlü ve etkili kadınları siyasette ve şehirlerde söz hakkına sahip olup kendi döneminde etkin bir rol sahibi oluyordu.

İşte bu dönemlerin birinde belki de birçoğunuzun bilmediği Anadolu’nun içinden çıkmış bir siyasi kadın figür bulunuyordu. Dönemin koşullarında erkeklerle rekabet edebilen yeri geldiğinde söz sahibi olabilen bir kadın bu… Perge’nin şekillenmesinde etkin role sahip Plancia Magna….

İtalya’dan gelen bir ailenin kızı olan Plancia Magna, Perge Antik Kenti’ni baştan aşağı yenilemiştir. Pamphylia bölgesinin en önemli şehirlerinden biri olan Perge, onun sayesinde zenginleşip gösterişli haline bürünmüştür. Tiyatro, çeşme binaları, tapınaklar, stadyum ve birçok yapıyı yenilemiş ve yapmıştır. Perge Kuleleri de bunlardan biridir, yenilemiş ve ekleme yapmıştır. Aspendos’taki kadın yöneticiyi saymazsanız, heykeli ve adı bilinen ilk kadın yönetici olma özelliğine sahip Magna’nın üç kez şehir konsülü tarafından göreve getirildiği biliniyor. Perge Antik Kenti’ni gezerken dikkatli bakıldığında onun adının yazılı olduğu mermerleri görebilirsiniz. Antik tiyatronun üst bölgesinde yer alan kare biçimli bir mermerin üzerinde adının geçtiğini ve tiyatroyu halka hitap için yaptığını görebilirsiniz. Plancia Magna’nın adına dikilen heykel kaidesinde şunlar yazar;

Plancia Magna

Marcus Plancius Varus’un kızı ve şehrin kızı

Artemis Rahibesi ve hem ilk hem de tek halk rahibesi

Tanrıların anası rahibesi

Hayatı boyunca dindar ve vatansever

Başka yazıtlarda, ”Plancia Magna kendi parasını harcadı”, “bol bol harcadı” “kocasının kontrolü olmadan harcadı” biçimde kısımlar yer alır.

Bulunduğu dönem göz önüne alındığında o büyük işler başarmış Pergeli bir kadındır. İlk heykeli ve adı bilinen kadın belediye başkanı olarak da bilinen Magna’nın anıtsal mezarı günümüzde Perge Antik Kenti’nin girişinin solunda yer almaktadır. Perge’nin ayakta olduğu süre boyunca onu örnek alan kadın yöneticiler de oldu. Bu dünyadan bir Plancia Magna geçti, güçlü, yenilikçi ve ilham veren…